Ο πολιτισμός της γενιάς μου

Του Αντώνη Παπαδόπουλου
    Την δεκαετία του ’80 μια από τις μοντέρνες εκφράσεις αποτελούσε η «πολιτική εθνικής συμφιλίωσης». Ήταν ένα τσιτάτο του Ανδρέα Παπανδρέου που μεταφραζόταν όπως ήθελε ο καθένας : άλλος πίστευε ότι θα ξαναέβλεπε συγγενικά και φιλικά πρόσωπα μετά από 20 και 30 χρόνια που ήταν πίσω από το «παραπέτασμα» . Άλλος πίστευε ότι θα γινόταν φίλος επιτέλους με τον ασφαλίτη της γειτονίας που ακόμα και ο ίδιος βαρέθηκε να καταγράφει τα ίδια ανούσια πράγματα στις αναφορές του για ύποπτες κινήσεις , συγκεντρώσεις κόκκινων αποχρώσεων και πιθανότητες  «αναρχικής δράσης» των ίδιων του των γειτόνων. ‘Αλλοι,  βέβαια, το εκλάμβαναν σαν μιας πρώτης τάξης ευκαιρία να πάρουν συντάξεις αντιστασιακών (ενώ δεν είχαν ουδεμία ανάμιξη ούτε με τους μεν ούτε με τους δεν), να πάρουν άδειες πρακτορείου ΟΠΑΠ ή έστω βρε αδερφέ ένα περίπτερο ή ένα κυλικείο σε δημόσιο κτίριο. Τότε βέβαια οι πρώτοι ήταν οι περισσότεροι και οι «άλλοι» μια σιωπηρή μειοψηφία. Τη δεκαετία του ’80 η γενιά μου την παρακολούθησε ευτυχώς ή δυστυχώς από το βρεφικό καροτσάκι της μαμάς , αλλά η νοοτροπία μας και ο πολιτισμός μας τότε διαμορφώθηκε και βέβαια οι μαρτυρίες των ανθρώπων από τότε είναι τα βιώματά μας και βεβαίως  πολύ πρόσφατες.
    Αυτή η άτιμη η εθνική συμφιλίωση ήταν στα σκαριά από το 1949 που τέλειωσε ο εμφύλιος , αλλά οι κυβερνήσεις από τότε δεν την είχαν «καταφέρει» τόσο καλά όσο ο «Αντρέας» και η παρέα των φερέλπιδων , μορφωμένων , ονειροπόλων «αριστερών» που ανέλαβαν τα ηνία της χώρας το 1981. Ούτε ο στρατηγός Παπάγος , που κατάφερε να φέρει το ΔΝΤ της εποχής στην χώρα (λέγε με σχέδιο Μάρσαλ), ούτε ο «μετριοπαθής» Πλαστήρας που καρπώθηκε τελικά την αμερικάνικη βοήθεια της AMAG (αλλά εκτέλεσε τον Μπελογιάννη και τους επικίνδυνους φίλους του). Ούτε ο «γέρος της δημοκρατίας» , Γεώργιος Παπανδρέου που απ’το ’41 είχε δείξει τις διαθέσεις του όταν καλούσε το ΕΑΜ-ΕΛΑΣ να κατέβει απ’τα βουνά. Βέβαια, αυτός προδώθηκε από την αποστασία εκείνου του νεαρού δικηγόρου (φέρελπις και αυτός στην εποχή του),  του Μητσοτάκη και δεν μπόρεσε να τελειώσει το έργο του, δηλαδή την ένωση του λεγόμενου Κέντρου και την υπεράσπιση (μάλλον ετερόκλητη) της καημένης της ΕΔΑ. Ούτε οι εκάστοτε βασιλείς κατάφεραν την εθνική συμφιλίωση , που στο κάτω κάτω ήταν και η δουλειά τους αυτή 150 χρόνια στην Ελλάδα , ως ξένοι και πιο πολιτισμένοι να μας δώσουν τα φώτα τους και να μας ενώσουν κάτω από τη σκέπη του στέμματος. Αλλά φευ , τα αποτελέσματα ήταν πενιχρά.
    Τελικά αδέρφια συμφιλιωθήκαμε !!! Πότε ??? Το 2009, στις βουλευτικές εκλογές , δεν το πήρατε χαμπάρι ??? Τότε που η ΝΔ παρέδωσε την εξουσία και το ΠΑΣΟΚ δεν ήξερε τι να την κάνει. Η πρώτη φορά στην Ελληνική ιστορία , που οι εκλογές ήταν σαν τελετή παράδοσης παραλαβής. Ούτε μίση ούτε αντιπαλότητες , μόνο ο Ανδριανόπουλος από το επικρατείας του ΠΑΣΟΚ έλειπε.  Τότε λέγαμε βέβαια για πολιτικό πολιτισμό , αλλά σαν τέλειωσαν οι «100 μέρες του Κόνδορα» και δεν μπορούσε να βγει ούτε προϋπολογισμός στη βουλή κάτι αρχίσαμε να καταλαβαίνουμε … Όλες οι απορίες μας λύθηκαν όταν ήρθε το ΔΝΤ και άρχισαν να βγαίνουν στη φόρα αποκαλύψεις δεκαετιών : σκάνδαλα , μίζες , καταχράσεις , διορισμοί , δάνεια , πανωτόκια , τραπεζική τρομοκρατία στη αγορά. Ούτε καν η Εκκλησία δεν έμεινε στο απυρόβλητο με το Βατοπέδι , που πάντα είχε τον τρόπο της. Όλοι δείξαμε σαστισμένοι λες δεν ξέραμε τίποτα. Ακόμα και αυτοί που μπαινόβγαιναν στα γραφεία βουλευτών για να διορίσουν τα παιδιά τους κάπου στο δημόσιο , στο καφενείο φωνάζουν και καταγγέλλουν τον κρατισμό της οικονομίας και τον υπεράριθμο δημόσιο φορέα … Αυτοί που παίζανε χρηματιστήριο μέχρι πριν από 5 χρόνια και σκέφτονταν μόνο τα «μουαγιέ» τώρα δεν μπορούν να κοιμηθούν επειδή δεν πέφτουν τα spread. Παράνοια ή αθάνατος ελληνικός τραγέλαφος. Προσωπικά διαφωνώ και πιστεύω σε μια Τρίτη εξήγηση : την εθνική συμφιλίωση. Πλέον έχουμε συμφιλιωθεί όλοι με όλους, οι ειδικοί αναλυτές του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ μαλώνουν για την πατρότητα των νομοσχεδίων στη μετά ΔΝΤ εποχή, ο Ανδριανόπουλος θυμίζει στους βουλευτές της ΝΔ τις τοποθετήσεις του περί μετριοπάθειας της ΝΔ σ την προσπάθειας οικονομικής αναδιάρθρωσης μεταξύ 2004-2009 και σχεδόν σύσσωμη η δεξιά στη χώρα πιστεύει στην ορθότητα και την αναγκαιότητα των νομοσχεδίων που καταθέτει το ΠΑΣΟΚ από το Μάρτιο και ένθεν … Το τελευταίο βήμα ολοκλήρωσης της εθνικής συμφιλίωσης για να γίνει και επίσημο , θα είναι η κοινή κάθοδος των παραδοσιακών πολιτικών δυνάμεων (ΠΑΣΟΚ και ΝΔ) σε τυχόν έκτακτες εκλογές αν σφίξουν πιο πολύ τα πράγματα. Ειλικρινά πιστεύω ότι δεν θα ανοίξει μύτη.
    Ο πολιτισμός της γενιάς μου είναι ο πιο ιδιόμορφος εδώ και 200 χρόνια στην χώρα μας , δηλαδή από τότε που απελευθερωθήκαμε από τους Τούρκους και δεν ξέραμε καν ποιοι είμαστε μεταξύ μας. Διαμορφώθηκε από μετακατοχικά σύνδρομα, από έντονα στοιχεία νεοπλουτισμού, από οκνηρότητα και προχειρότητα. Από κουτοπονηριά και μια ισχυρή δόση ψευδαίσθησης ελευθερίας σε πολλούς τομείς της ζωής μας. Το μίγμα ήταν εντελώς αδόκιμο και γι’ αυτό δεν ξέρουμε τι θα βγει. Μέχρι τώρα τα δείγματα είναι λίγα και μάλλον απογοητευτικά , αλλά είναι νωρίς.
    Τώρα όμως που συμφιλιωθήκαμε, τώρα που καταλάβαμε πόσο κακό έχει γίνει στο τόπο μας, από πλευράς οικονομικής , υποδομών και πολιτισμού, τώρα που καταφέραμε να σηκώσουμε το κεφάλι μας από την άμμο, δυστυχώς συνειδητοποιούμε ότι είμαστε μια ΧΑΜΕΝΗ ΓΕΝΙΑ. Δηλαδή εμείς που είμαστε γύρω στα 30 σε παραγωγική ηλικία και μπαίνουμε στην αγορά εργασίας , στα πολιτικά δρώμενα και ζητάμε δειλά δειλά τα σκήπτρα από την προηγούμενη γενιά. Βλέπουμε ότι τα σκήπτρα δεν είναι χρυσά όπως μας είχαν υποσχεθεί , αλλά χάλκινα και μυρίζουν μούχλα. Αυτό δεν πρέπει να απογοητεύει , όμως , γιατί δεν έχουμε να χάσουμε τίποτα (αφού δεν έχουμε τίποτα στην κατοχή μας) και αυτοί οι άνθρωποι είναι οι πιο επικίνδυνοι και για το καλύτερο και για το χειρότερο.
    Όσο για την προηγούμενη γενιά , την σκηπτροκρατούσα, πρέπει μόνη της να απαντήσει στο ερώτημα του φίλου μου του Τάσου «τι πταίει?» και να της παραδόσουμε το όστρακο, όπως απλά και όμορφα κάνανε οι αρχαίοι ημών πρόγονοι. Ότι είναι ανεπιθύμητοι «στην πόλη».